متاورس از دو بخش متا (Meta) و ورس (Verse) تشکیل شده است؛ متا یعنی «ماورا» و ورس هم یک اشتقاق معکوس از کلمه «Universe» است. در نتیجه متاورس به معنی دنیایی ماورای دنیای حقیقی ماست.

در واقع متاورس یک جهان مجازی است که کاربران می‌توانند شخصیت خود را در آن داشته باشند و هر کاری که در دنیای واقعی انجام می‌دهند را به‌صورت مجازی انجام دهند. متاورس را می‌توان به دنیاهایی که توسط واقعیت‌های مجازی و واقعیت‌های افزوده ساخته می‌شوند هم نسبت داد، هر دنیای مجازی‌ که کاربر می‌تواند در آن شخصیت خود را بسازد و فعالیت‌های مختلفی را انجام دهد.

بسیاری از کارشناسان و متخصصان معتقدند توسعه بیشتر متاورس تاثیری در بحث مشاغل و زندگی روزمره انسان‌ها نخواهد داشت، ولی تاثیر آن در فرهنگ و جامعه به‌عنوان یک کل، انکارناپذیر است.

در این رابطه به قطع و یقین می‌توان اذعان داشت توسعه یک متاورس کامل، کار را در بسیاری از حوزه‌ها راحت‌تر می‌کند و حتی می‌تواند خیلی از روزمرگی‌ها و پیشرفت‌های بشر را به جهانی مجازی منتقل کند.

فناوری متاورس توانایی‌های بالقوه زیادی دارد که می‌توان برای ارتقای عملکرد و بهره‌وری در حوزه‌های مختلف از آن‌ها بهره‌مند شد. این توانایی‌ها می‌توانند ما را به دنیای مجازی جذاب دیگری ببرند و تجربه‌های منحصر به‌ فردی را برای ما به ارمغان بیاورند.

در فضای متاورس می‌توان کلاس‌ها یا نشست‌هایی را در کسری از ثانیه با متخصصانی که در دورترین نقاط دنیا قرار دارند برگزار کرد و برای مدتی تصور نمود که کاملا در کنار یکدیگر قرار داریم.

متاورس دنیای تمدن ساز آینده است که از طریق آموزش می‌توان آن را ساخت، کاربرد آن را فراگرفت و در انتظار همه‌گیر شدن آن در آینده نزدیک بمانیم. امروزه متاورس یکی از مهم‌ترین لغاتی است که نه تنها به واژه‌نامه‌ها وارد شده است، بلکه هر روز هم خبرهای جدید و مهیجی در مورد آن به گوش مان می‌رسد و فیلم‌های متاورسی خیلی سریع در شبکه‌های اجتماعی وایرال می‌شوند.

دنیای متاورس به عنوان یک محیط دیجیتال عمل می‌کند، اما جنبه‌های «واقعی» خاصی دارد که در آن هویت‌های فردی، توکن‌های دیجیتال، رمزارزها و مهم‌تر از همه حضور فزاینده و رو به رشد محصولات تکمیل می‌شوند. سرعت رشد فناوری اینترنتی چنان سرعت گرفته که غالبا دور از ذهن است.

ایده‌ ارائه شده در فیلم آواتار و قدم گذاشتن در دنیای دیگر که در سال ۲۰۰۹ تخیلی به نظر می‌رسید، الان در حال اجرا شدن است. به همین ترتیب اگر به ایده آموزش و یادگیری در بستر متاورس نگاهی بیندازیم، ممکن است چندان قابل باور نباشد؛ اما متاورس بستری است که از تکنولوژی‌های روز دنیا ساخته شده است و این پایان کار نیست.

متاورس فضایی است که همه می‌توانند در آن زندگی کنند! نمونه‌هایی مثل تبادل میلیون‌ها دلار در فضای متاورس، تاسیس کلیسا برای عبادت، ساخت دانشگاه متاورسی، برگزاری مراسم عروسی و اتفاقات عجیب و غریب روزانه دیگر که همگی موید توانایی آموزشی متاورس است. امروز کارآفرینان آموزشی با برگزاری کلاس‌های آموزشی جهت فراگیران در داخل یک کلاس درس مجازی، با صندلی و نیمکت مجازی و فضایی که به سلیقه خود طراحی شده، یادگیری را تا حد غیر قابل تصوری افزایش داده‌اند.

مهم‌ترین ویژگی فضای متاورس که باعث شده استفاده از آن برای یادگیری و آموزش بیشتر باشد، همین انتقال حس است. جالب است که بدانیم اخیرا مارک زاکربرگ از دستکشی رونمایی کرد که به افراد حس لمس اجسام در دنیای مجازی را منتقل می‌کند! چنین چیزی فوق‌العاده است.

فرد بدون آنکه از جای خود تکان بخورد و تنها به کمک یک عینک واقعیت مجازی می‌تواند در کلاس درس حضور پیدا کند. اسکای‌روم، ادوبی کانکت یا هر فضای دیگری که در ایام کرونا، کلاس در آن برگزار می‌شد، در واقع لطف بزرگی به ما کرده‌اند.

این ابزارها ذهن را برای ورود به دنیای متاورس و یادگیری آماده کردند. هدف از این مقاله ارائه چشم‌اندازی از وقایع در پیش روی اینترنت بوده که به سرعت در حال رشد است؛ این رشد سریع و تغییرات گسترده چون موجی تمام جهان را به زودی در نوردیده و ما نباید از آثار آن بی بهره بمانیم. اثر متاورس در یادگیری و آموزش بیشتر از سایر موارد می‌تواند راهگشا باشد.

منبع:

نشریه رهیافت های نوین در مطالعات اسلامی پیاپی ۱۲ (پاییز ۱۴۰۱) / امیر حسین میر اشرافی