عضو هیئت بازبین نخستین جشنوارۀ ملی تئاتر اقتباس با بیان اینکه ادبیات فاخر ایران، بستر داستانی بسیار ارزشمندی است، گفت: در نمایش‌های اقتباسی باید به تطبیق متن ادبی براساس شرایط، امکانات و نیازهای جامعۀ امروز توجه کرد.

مهرداد ضیایی بیان کرد: اساساً انسان‌های شرقی‌ و به‌ویژه‌ ایرانیان به دلیل پیشینۀ ادبیاتی خود، به قصه علاقۀ بسیاری دارند و منبع و سرچشمۀ قصه نیز ادبیات کهن، فولکلور، اسطوره‌ای و حتی ادبیات مذهبی و قرآنیِ ما است . طبیعتاً اقتباس از این ادبیات به شکل هنرهای نمایشی برای تماشاگر جذابیت بالایی ایجاد می‌کند، چراکه نوعی قصه‌پردازی زیبا و دلنشین و برگرفته از جان و پوست و خون آدم‌ها از قدیم تا امروز است. استفاده از این شیوه با شکل‌گیری موقعیت‌های نمایشی و جامعه‌شناسی، قادر است تا ارتباط موثری بین تماشاگر و تئاتر ایجاد کند.

این بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون ادامه داد: اقتباس از ادبیات، بخشی مغفول‌مانده در سرفصل‌های جشنواره‌های فرهنگی و هنری به‌شمار می‌رود و جای خرسندی بسیار است که مدیریت شهری شاهین‌شهر با برگزاری جشنواره‌ای کاملاً تخصصی به موضوع بهره‌گیری از اقتباس در آثار نمایشی و به‌طور اخص در تئاتر پرداخته است.

او با بیان اینکه یکی از ایرادهای وارده به نمایش‌های اقتباسی در ایران عدم‌توجه به نیازهای امروز است، اظهار کرد: این نکته بسیارمهم است که در نمایش‌های اقتباسی باید به تطبیق متن ادبی برای جامعۀ امروز توجه داشت و آن را براساس نیازهای جامعه بروز کرد. طبیعتاً ادبیات فاخر ایران، بستر داستانی بسیار ارزشمندی است ولی نباید عیناً همان را برای جامعه و نسل امروز تکرار کرده و به قرابت زبانی و موقعیت نسل امروز با قصه توجه نکرد.

ضیایی افزود: از نگاه من، هوشمندی نویسندگان و کارگردانان در موضوع اقتباس در این است که بتوانند چنین ادبیاتی را با شرایط، امکانات و حتی عناصر امروز منطبق کنند. ما جان و ساختار و اسکیس قصه را از ادبیاتِ مورداقتباس برداشت می‌کنیم، ولی به بیان مسائل و معضلات امروز پرداخته و آن را به‌نحوی برای آدم‌های امروز ارائه می‌کنیم که بتوانند با این اثر ارتباط برقرار کرده و برای آنها گره‌گشایی کند. چنین شیوه‌ای در اقتباس علاوه‌بر آشنایی نسل جوان با ادبیات کهن، بستری برای قصه‌پردازی فراهم می‌آورد که در نمایشنامه‌ها و فیلم‌نامه‌های ما کمتر موردتوجه قرار گرفته است.

عضو هیئت بازبین نخستین جشنوارۀ ملی تئاتر اقتباس ضمن ابراز خرسندی از اینکه شهرداری شاهین‌شهر، متولی برگزاری نخستین جشنوارۀ ملی تئاتر اقتباس است، گفت: یکی از پایگاه‌های اصلی انتقال فرهنگ و فرهنگسازی در جوامع، شهرداری‌ها هستند. این نهاد همان‌طورکه باید به مسائل عمرانی و خدماتی و ارائۀ اصول شهرنشینی توجه کرده و بستری برای زندگی روزمرۀ بهتر را فراهم می‌کند باید خوراک فرهنگی و فکری و آگاهی‌بخشی نیز برای مردم تولید کند.

او اضافه کرد: این درحالی است که به دلیل عدم حمایت و البته به دلیل مشکلات اقتصادی، هنرهای نمایشی به‌ویژه تئاتر به سمت ارائۀ آثاری سوق داده شده که نه‌تنها خوراک فکری برای جامعه ایجاد نمی‌کنند بلکه بسیاری از آن‌ها سخیف و ضدفرهنگی نیز هستند؛ ازاین‌رو سطح سلیقۀ تماشاگران نیز پایین آمده و بسیاری از آثار نمایشی نمی‌توانند رسالت خود که آگاهی‌بخشی و فراغت است را به انجام رسانده و چیزی به مخاطب اضافه کند.

این هنرمند ابراز امیدواری کرد که اقدام دلسوزانه، مسئولانه و آگاهانۀ شهرداری شاهین‌شهر در برگزاری نخستین جشنوارۀ ملی تئاتر اقتباس در دوره‌های بعد نیز همچنان تداوم یابد و چنین دغدغه‌مندی به همۀ شهرهای ایران تسری یابد./